تمرکز چیست و چگونه آن را افزایش دهیم
پاسخ به این سوال که تمرکز چیست بسیار اهمیت دارد چرا که اگر در ابتدا ندانیم تمرکز چیست چگونه می توانیم آن را افزایش دهیم و به علاوه موفقیت هر انسانی به میزان قابل توجهی وابسته به تمرکز حواس او است. مطمئنا در صورت نبود این فرایند به سختی می توان کارها را با موفقیت انجام داد و قطعا زمانی که رضایتی وجود نداشته باشد پیشرفتی صورت نمی گیرید.
تعریف تمرکز
داشتن ذهنی یکپارچه و آرام و حفظ و نگهداری توجه روی یک موضوع مشخص تمرکز گفته می شود. اگر ذهنی نا آرام داشته باشید و دائم در نگرانی و استرس باشید باعث مشکل در زندگی می شود و شما نمی توانید بسیاری از توانمندی های خود را در زندگی به درستی به کار ببرید. داشتن ذهنی برهم ریخته می تواند بر سلامتی شما هم تاثیر بگذارد و حتی ممکن است در خانواده خود نیز به مشکل برخورد کنید و یا نتوانید ارتباط درستی با سایر افراد برقرار کنید. همچنین ممکن است در محیط کار عملکرد بدی داشته باشید. پس هدف اصلی از تمرکز دستیابی به ذهنی یکپارپه و آرام است تا بتوان امور زندگی را بصورت منظم و منضبط تحت اختیار خود در آورد و هر چه بیشتر در مسیر موفقیت گام برداشت. تمرکز یک وسیله و یک روش برای رسیدن به اهداف در زندگی می باشد. محققان با انجام آزمایش های مختلف به این موضوع دست یافته اند که حداکثر زمانی که فردی می تواند روی موضوع خاصی تمرکز داشته باشد تنها 5 ثانیه است؛ بعد از این زمان به طور ناخود آگاه ذهن به سمت موضوع دیگری تمرکز خواهد کرد که با تمرین می توان مدت داشتن تمرکز را افزایش داد. تمرین یعنی تکرار یک عمل بارها و بارها. برای افزایش تمرکز باید بر روی ذهن خود تمریناتی انجام داد. بعضی از افراد تصور می کنند که تمرکز یعنی دست کشیدن از تفکر، این برداشتی نادرست از تمرکز می باشد . تمرکز به معنای توقف اندیشیدن نیست بلکه به معنای این است که افکار نامربوط و غیر ضروری را متوقف کنیم و فکر خود را بهینه بر روی موضوعی قرار دهیم مثل افکاری که حواس ما را پرت می کنند (مثلا امشب شام چه بخورم؟) و همچنین افکار منفی و آزاردهنده (مثلا من آدم لایقی نیستم) حال که متوجه شدید تمرکز چیست باید در جهت افزایش آن اقدام کنید. یکی از اقدام های مهم در این زمینه شرایط محیطی مناسب می باشد که در ادامه مفصل به آن پرداخته ایم.
شرایط محیطی برای ایجاد تمرکز
بدون شک برای ایجاد تمرکز شرایط خاصی نیاز است و برای بالا بردن قدرت تمرکز باید وقت بگذارید.
- سعی کنید محیطی که می خواهید در آن تمرین تمرکز انجام دهید مرتب و تمیز باشد. این امر موجب می شود ذهن شما درگیر مواردی همچون بی نظمی نشود و بر موضوع شما بیشتر تمرکز کند اگر محیط اطراف شما بهم ریخته باشد تاثیر منفی روی ذهن شما خواهد داشت.
- سکوت و آرامش محیط بویژه برای کسانی که تازه شروع به تمرین تمرکز کرده اند بسیار موثر است. در تمرین تمرکز هدف این است که آرامش را از درون خود ایجاد کنید. انتخاب زمان مناسب برای تمرین تمرکز که تشخیص این زمان به خود شما بستگی دارد برخی از افراد صبح زود و بعضی اواخر شب می توانند تمرکز بیشتری داشته باشند. گاهی اوقات برای افزایش تمرکز لازم است از تکنولوژی فاصله بگیرید. زندگی ماشینی امروزه نقش بسزایی در کاهش تمرکز و بهم ریختگی ذهن و اعصاب افراد دارد پس وقتی به تمرکز نیاز دارید تلفن همراهتان را خاموش کنید، از کامپیوتر فاصله بگیرید، تلویزیون را خاموش کنید و… تغذیه سالم، خواب کافی، انجام تمرینات مربوط به تنفس و تمرینات مدیتیشن، بازی های فکری در قالب پازل ، حل جدول، معماهای فکری و سودوکو نیز می توانند باعث افزایش تمرکز شما شوند.
- عواملی مانند یادآوری خاطرات و تجزیه و تحلیل مسائل زندگی عوامل درونی حواس پرتی محسوب می شود. از آنها فاصله بگیرید و تلاش کنید هنگام تمرکز روی موضوعی به آنها فکر نکنید. اگر نتوتنید این کار را بدرستی انجام دهید دچار عدم تمرکز می شود که خود مشکلی بزرگ بحساب می آید.
در مقالات بعد نیز به روش های افزایش تمرکز می پردازیم و عوامل مختلف در افزایش آن را بررسی می نمائیم.